June 13, 2025

AI болон Big Data - Эрсдлийн үнэлгээний шинэ эрин үе

Robotus

TUS Admin

Хэдхэн жилийн өмнө эрсдлийн үнэлгээ гэдэг нь ихэнхдээ Excel-ийн хүснэгт, хэдэн удаагийн ярилцлага, бодит баримтад тулгуурласан таамаглал байсан. Харин одоо энэ процесс эрс өөрчлөгдөж байна. Хиймэл оюун ухаан (AI) ба Big Data технологи эрсдлийг зөвхөн илрүүлдэг биш, бүр урьдчилан мэдрэх, урьдчилан сэргийлэх түвшинд хүргэж байна.

AI яг юу хийдэг вэ?

Нуугдмал эрсдлийг илрүүлнэ.
Дотоод гүйлгээ, тайлан, баримт бичиг доторх үл анзаарагдсан зөрчлийг AI олж чадна.
Танд урьдчилан анхааруулна.
Өмнөх өгөгдөл дээр үндэслэн, ирээдүйд ямар эрсдэл гарахыг урьдчилан таамаглаж мэдээлнэ.
Ажил хөнгөвчилнө.
Энгийн ажлуудыг автоматаар гүйцэтгэж, таны гол ажлуудад төвлөрөх нөхцөл бүрдүүлнэ.

‍

‍Монгол дахь жишээнүүд: AI аль хэдийн ажиллаж эхэлсэн

‍

1. Татварын эрсдэлийг AI ашиглан илрүүлсэн нь

‍_‍

_‍2024 онд МУИС болон “Эрдэнэт үйлдвэр” хамтран татварын эрсдэлийн үнэлгээний AI систем боловсруулсан. Уламжлалт аргаас ялгаатай нь:

✔AI нь өгөгдөлд үндэслэн “эрсдлийн оноо” гаргаж, өндөр эрсдэлтэй төлөгчдийг автоматаар тодорхойлсон.

✔Энэ нь хяналтын ажлыг 2 дахин оновчтой болгосон.

‍

2. Мөнгө угаахтай тэмцэх AI судалгаа

‍

‍_‍2023 онд хийгдсэн судалгаагаар Монголын банкуудын гүйлгээг AI ашиглан шалгаж:

✔Сэжигтэй үйлдлийг хүний оролцоогүйгээр ангилж,

✔Эрсдлийн түвшинг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй тодорхойлсон.

‍

3. Иргэдийн гомдлыг AI ашиглан ангилсан нь^‍

^‍

^‍✔Монгол хэл дээрх гомдол, саналын ангиллыг Deep Learning загвар ашиглан боловсруулж, 83% нарийвчлалтайгаар зөрчлийг илрүүлсэн.

AI + Big data ашиглахад ямар давуу тал үүсэх вэ?

‍Хэрвээ өчигдрийн арга барилаар өнөөдрийн эрсдэлийг удирдах гэж оролдвол, маргаашийн асуудлыг даван туулах боломжгүй болно.

Эрсдэл үргэлж бий. Харин түүнийг ухаалаг, урьдчилсан, өгөгдөлд суурилсан аргаар удирдах нь орчин үеийн байгууллагын амжилтын түлхүүр болоод байна. Таны байгууллагад аль хэдийн бий болсон мэдээлэл, баримт бүр үнэт өгөгдөл. Харин түүнийг хэн, хэрхэн ашиглах нь л ялгааг бий болгоно.

‍